Старт алдыннан тикшерү

Авыл хуҗалыгы техникасына еллык техник карау-эш машиналарының техник торышын һәм аларның кешеләр сәламәтлеге һәм гомере өчен куркынычсызлык таләпләренә туры килүен бәяләргә мөмкинлек бирә торган кирәкле процедура. Техник тикшерү узу кагыйдәләре һәм тәртибе турында Балтач районы Дәүләт техник күзәтчелеге инспекциясе башлыгы Марат Габдрахманов сөйли.  

- Кагыйдә буларак, февраль аеннан август аена кадәр Балтач районының Үзйөрешле машиналарның һәм башка төр техниканың техник торышына дәүләт күзәтчелеге инспекциясе оешма һәм физик затлар милкендә булган авыл хуҗалыгы техникасына массакүләм техник карау үткәрә.

Әлеге чараның төп бурычлары булып юл хәрәкәте иминлеген, куркынычсызлык техникасын, әйләнә-тирә мохитне саклауны тәэмин итү һәм эксплуатацияләнә торган тракторлардан, юл-төзелеш, авыл хуҗалыгы, мелиоратив һәм башка машиналардан, шулай ук аларга тагылмалардан якын булган кешеләрнең гомерен, мөлкәтен һәм сәламәтлеген саклау тора. Машиналарның санын, аларның нинди булуы һәм башка теркәү мәгълүматларын аныклау, шулай ук әлеге җинаятьләр һәм административ хокук бозулар белән бәйле кисәтүне һәм чик кую соңгы роль уйнамый.

Тракторларга һәм үзйөрешле машиналарга беренче техник карау Дәүләт техник күзәтчелеге органнары тарафыннан теркәлгәннән соң уздырыла, аннан соң – ел саен. Бер елдан артык булмаган һәм эксплуатацияләүдә булмаган машиналарга карата беренче техник карау техник торышын тикшермичә генә үткәрелә.

Дәүләт техник тикшерүен үткәрү вакыты һәм урыны турында мәгълүмат һәр оешмага Дәүләт техник күзәтчелек идарәсенең язмача яисә шәхсән инспекторы тарафыннан җиткерелә . Әмма, техника, кагыйдә буларак, зур габаритлы һәм акрын йөрешле булганлыктан, инспекторлар турыдан-туры хуҗалыкларга барып, билгеләнгән вакытта техник карау үткәрә. Бу чаралар алдан планлаштырыла. Шәхси кулларда тупланган азгабаритлы тракторлар искәрмә булып тора. Әмма алар өчен дә муниципаль берәмлекләр буенча оештырылган техник караулар уздырыла, алар турында үзйөрешле машина хуҗаларына алдан хәбәр ителә.

Техник тикшерү узу өчен техник чара хуҗасы шәхесне раслаучы документ, техник чараларны теркәү турында таныклык һәм дәүләт теркәү билгесе бирергә тиеш. Техник чарага беркетелгән тракторчы-машинистның тиешле категория таныклыгы булырга тиеш, шулай ук иминият полисы да кирәк.Дәүләт техник карау, күрсәтелгән документлар исемлеге тулы булмаса яисә аларның гамәлдә булу вакыты бетмәсә, үткәрелми; техосмотр, пычрак, маркировка табличкасы урнаштыру урыннары (шилдиков) һәм номер агрегатлары клеймалары чистартылмаган, номерларны уку мөмкин түгел; номер узеллары һәм агрегатлары алмаштырылган, әмма теркәү документларына үзгәрешләр кертелмәгән.

Тәҗрибә күрсәткәнчә, тәкъдим ителгән машиналарның 75 проценты техник карау уңышлы уза. Ачыкланган җитешсезлекләр һәрвакыт бер үк төрле: яктылык һәм тавыш сигнализациясе төзек түгел яисә юк, руль идарәсендә артык люфт, тормоз системасының төзек булмавы бар. Кайвакыт тракторчы-машинист таныклыгы яки әлеге машина белән идарә итү хокукына билге юк.

Кырларның уңдырышлылыгы гына түгел, ә тракторчыларның, комбайнчыларның һәм янәшәбездә калырга мөмкин булганнарның иминлеге дә авыл хуҗалыгы машинасының техник торышына бәйле. Ә авылда Дәүләт техник күзәтчелек идарәсенең төп бурычларыннан берсе булып үзйөрешле техниканың куркынычсыз эшен оештыру тора. Шуңа күрә тракторларга һәм комбайннарга техник тикшерү узмаган хуҗалыкларны планлы һәм планнан тыш тикшерүләр оештырыла. Планлы тикшерү вакытында инспекторлар техниканы дәүләт техник тикшерүеннән башка гына табып алса, предприятие җитәкчеләренә билгеләнгән срокларда төзәтү турында күрсәтмә бирелә.

Административ хокук бозу ачыкланган очракта, техник чара техосмотр узмаган очракта, машина хуҗасына штраф салына .

Үзйөрешле машина булган һәр кешенең Дәүләт техник тикшерүен узу турында карары-ул үз-үзеңне һәм тирә-юньдәге кешеләрнең иминлеген, тормышын һәм сәламәтлеген тәэмин итү чарасы, шуңа күрә дәүләт мәсьәләсе.

Татарстан Республикасы Дәүләт техник күзәтчелек инспекциясе тарафыннан 2019 елның март аеннан, кыр эшләренә әзерлекне ачыклау өчен, район авыл хуҗалыгы предприятиеләрендә тракторларга һәм тагылмаларга техник тикшерү уздыру башлана.

М.Р. ГАБДРАХМАНОВ,

Балтач районы буенча

бүлек башлыгы-баш дәүләт

инженер-инспекторы