Кесә телефоны: Раббыңның бер рәхмәтеме, әллә бүгенге көннең зәхмәтеме?
Бүгенге көндә узган гасырның әкияти хыяллары көннән-көн гадәти тормышыбызга әйләнеп бара. Компьютерлар, Интернет челтәре, телефоннар…
Телефон - Аллаһы Тәгаләнең нигъмәте
Әлбәттә, кесә телефонының нигъмәт булуын да инкяр итеп булмый. Кайда теләсәң - шунда шалтыратасың, кемне теләсәң - ишетә аласың. Хәзер элемтә операторлары сөйләшү генә түгел, экранга карап бер-береңне күрү мөмкинлекләре дә (скайп аркылы аралашу) бирәләр. Элек кышның озын кичләрендә сәгатьләр буе туган-тумачага, дус-ишләргә хатлар яза идек. Түземсезлек белән алардан җавап көттек. Якыныңның тавышын сагынсаң, почтага барып, кабинадан кычкыра-кычкыра: "Әлү, әлү, ишетеләме?" - дип сөйләшә идек.
Әдәп төбе - матур гадәт.
Берәр кеше белән күрешергә теләсәк, без, гадәттә, уңайлы вакыт сайлыйбыз, кайчан теләсәк, шул вакытта кеше тормышына килеп кермибез. Әмма, еш кына, телефоннан шалтыратыр алдыннан бу хакта уйлап тормыйбыз. Намаз вакыты, ял вакыты, ашау-эчү, дәрес вакытлары… Бу чакта кемдер безне телефоннан шалтыратып борчыса, бер дә рәхәт түгел. Шуңа күрә үзебез дә башкаларны алар өчен уңайлы булган вакытларда гына борчысак, хәерлерәк булыр иде. Бервакыт, төнге икедә бер танышым шалтыратып сорау бирде. Мин аңа җавапны: "Синең сәгатең бармы?" - дигән сорау белән кайтардым. Баксаң, берничә дус бәхәскә шулкадәр кереп чумганнар, төнге ике тулганын сизми дә калганнар. Кешене чыннан да бик кирәк булганда гына, гафу үтенеп, гозереңне аңлатып борчырга була. Пәйгамбәребез (с.г.в.с.): "Кешеләрне азаламагыз", - диде (Тирмизи риваяте).
Мөселман кешесе көненә берничә мәртәбә күрешсә дә, эшен сәлам бирүдән башлый. Кеше белән очрашкач, аңа сәлам биргән кебек, телефоннан да сүзне сәлам белән башлау тиешле. Аллаһы Тәгалә: "Әй, иман китергән бәндәләр, үз өйләрегездән башка йортларга рөхсәт алмыйча һәм хуҗаларына сәлам бирмичә кермәгез. Шулай сезнең өчен хәерлерәк булыр", - ди ("Нур" сүрәсе, 27нче аять). Әгәр номерың билгесез булса, сүз алдыннан үзеңнең кем икәнеңне белдертү кирәк. Еш кына безгә, хәзрәтләргә, кешеләр сораулар белән чыгалар, әмма үзләренең кем булуларын әйтергә теләмиләр. Бервакыт Җәбир исемле сәхабә, Пәйгамбәребез (с.г.в.с.)нең өенә килеп, ишеген шакый.
Телефоның вакытында шалтырасын.
Кайбер урыннарда һәм вакытларда телефоннан сөйләшү бөтенләй урынсыз. Кеше мәчеткә гыйбадәткә килә, дәрестә утыра, җыелыш яки киңәшмәдә катнаша. Кайвакыт, мәчеттә җәмәгать белән намаз укыганда болай да дөнья турында уйлар баштан чыкмый. Монда, җитмәсә, Салават яки Габделфәт сузып җибәрә. Тавышлары моңлы, шик юк. Ләкин, шулвакыт күпме кешенең игътибары китеп, кеше үз өстенә никадәр гөнаһ ала. Кайбер мәзһәбләрдә намазда телефон шалтыраса, аны намаз эчендә сүндерергә кушалар. Чөнки намаздагы артык хәрәкәтләрең синең намазыңа гына зарар китерсә, телефон җырлавы дистәләгән, кайвакыт йөзләгән кешеләрнең гыйбадәтен боза. Кайберләребез мөһим дәрес, вәгазьләр вакытында сөйләшергә тотына. Сөбханаллаһ, сабыр ит, бераз көтеп торсын, әллә дөнья бетәме? Элек муллалар ашларга баргач, сүзне "Бисмилләһ"тән башласалар, хәзер күпвакыт: "Җәмәгать, телефоннарыгызны сүндереп торыгыз әле", - дигәннән башларга туры килә. Кайвакыт, бирелеп-бирелеп укыганда, бер әбинең телефоны көйләп җибәрә, әбекәй үзе начар ишетә, ишеткәч тә ничек сүндерәсен белми. Мәҗлеснең яме, кешеләрнең күңелләреннән рухи ләззәт кача. Биш минут саен телефоны шалтырап, укуыннан бүленеп җавап бирүче муллалар да очрый. Шуңа күрә кайбер урыннарда телефонның бөтенләй булмавы хәерлерәктер.
Кияренә ыштаны юк - кыйммәтле каеш таккан…
Динебез исрафчылык эшләреннән катгый тыйды. Иман иясе һәр эштә икътисад-экономия дигән нәрсәне белергә тиеш. Бездә исә, өен салса - болытка җитсен, машина алса - светофорда барысын да узсын, телефон алса - бөтенесенекеннән дә "текә" булсын. Кызганыч, телефон авыруы белән авыртучылар артканнан-арта бара. Яңа айфон алам дип, үзенең бөерен саткан кешеләрне дә интернетта язалар. Кайбер яшьләрнең кияренә киеме юк, әмма телефоны - сөбханАллаһ. "Кияренә ыштаны юк - кыйммәтле каеш таккан…" - диләр андыйлар турында. Иман иясе һәр эштә дә алтын урталыкны сакларга тырышырга тиеш. Шулай да, кесә телефоны белән бик күп файдалы эшләр кылырга була. "Сәдаканың азы-күбе юк", - диләр. Чыннан да, бүген кәрәзле телефон операторлары безгә бик аз акчага да изге эшләр кылу мөмкинлеге тудыралар. Иртә белән авылдагы әниеңә шалтыратып хәлен сорашсаң, ике минутка акчаң күп китмәс, әмма савабы күп булыр. Якыннарның хәл-әхвәлләрен белү, дусларыңның күңелен күрү, җомга һәм бәйрәм көннәрендә изге сүзләр җибәрү, төрле хикмәтле сүзләр, хәдисләр һәм аятьләр белән вәгазьләп тору… Болар барысы да кесәдәге дустыбызның файдаларыдыр.
Шуңа күрә синең өчен телефоның Раббыңның бер рәхмәтеме, әллә бүгенге көннең зәхмәтеме? Анысы үзеңнән тора.
Йосыф Дәүләтшин,
Түбән Кама шәһәре.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Без социаль челтәрләрдә: ВКонтакте, ВКонтакте, ТикТок, Ютуб, Одноклассники, Телеграм, Яндекс.Дзен
Район тормышына кагылышлы иң мөһим яңалыкларыбызны Балтаси_Хезмэт телеграм каналыбызда да укыгыз.
Нет комментариев