Унөч яшендә имам булган Смәел егете Ирек Фатыйхов республикада җыр сәнгате яратучы күпсанлы тамашачыларга да яхшы таныш

"Сандугач керде күңелгә", "Татар моңы", "Йолдызлык" фестивальләре лауреаты, "Ягымлы яз" студентлар бәйгесе җиңүчесе, "Урмай моңы" халыкара фестивале гран-при иясе, Кабардино-Балкариядә үткән "Алтын мәйдан - Эльбрус" төрки халыклар фестивалендә шулай ук гран-при иясе... Әмма иң элек ул унөч яшендә имам булуы белән республика матбугатына чыкты. Ирек белән әңгәмәне дә шул сораудан башладык.

Бу темага тирән керәсем килми. Дин белән сәхнәне алыштырдың диючеләр дә, гаепләүчеләр, тәнкыйтьләүчеләр дә булды. Шуны гына әйтә алам: сабый чакта күңелгә сеңгән әйберләр онытыла, югала алмый, алар минем дә күңелдә. Җомгаларга йөрим, уразаны, намазларны калдырмаска тырышам. Сәхнәдә дә бит мин юк-бар җырлар җырламыйм, мәгънәле, тәрбияви сүзләргә өстенлек бирәм.

Быел Казан дәүләт мәдәният-сәнгать университетын тәмамладым. Фольклор буенча күптән түгел диплом якладым.

1995 елда, миңа өч яшь тулган чакта Лилия апам Салават репертуарыннан "Каторжан юлы" дигән җыр өйрәткән. Ул елны авылда юллар оешмасы асфальт сала иде, җылы асфальт өстенә бастырып, гел шул җырны җырлатканнар. Ялындырмаганмындыр инде...

Үсә төшкәч, мәктәптәге чараларда катнаштым. Унынчыда укыганда "Сандугач керде күңелгә" республика фестивалендә катнаштым. Өченче урын алдым. Унберенчедә укыганда исә "Татар моңы" халыкара телевизион фестивальдә икенче булдым. Бу минем өчен хәлиткеч булды дип саныйм.

Унынчыны бетергәч шушы һөнәр буенче акча эшли башлаган идем инде. Туйлар, юбилейларда җырлый башладым. Зур сәхнәгә дә әлеге фестивальдән соң юл ачылды. Телевидениелә үткән төрле чараларга, конкурсларга чакыра башладылар.

Ретро җырларга өстенлек бирәм. Тамашачы да аларны ничектер икенче төрле кабул итә. Халык җырларын, Салих Сәйдәшев, Рөстәм Яхин, Мансур Мозаффаров җырларын яратып җырлыйм. Шулай ук Хәйдәр Бегичев, Әлфия Авзалова, Илһам Шакиров репертуарыннан булган җырларны яратам.

Билгеле, икесенә дә, әмма сүзләр дә бик мөһим. Шунысы бар: бүгенге җыр авторлары арасыннан күңелгә охшаганны табу җиңел түгел. Чөнки җырлар күбрәк сату, акча эшләү өчен генә языла башлады. Икенчедән, алар әйбәт җырларын популяр җырчыларга сата, сәхнәгә яңа килүчеләргә "бардым-кайттым" ишеләре генә кала. Шуңа күрә әлегә күп булмаса да үземә охшаган текстларга үзем җыр яздыртырга тырышам. Шәмсия апа Җиһангирова, Гарифҗан абый Мөхәммәтшинның берничә шигыренә яшь композитор Реваль Хисмәтуллинга көй яздырттым.

Үз юлыңны табарга кирәк. Беркемне дә кабатламаган үз тавышың, үзеңнең оригиналь жанрың булырга тиеш. Үз өстеңдә эшләргә, костюмнарга, җыр язучыларга, биючеләргә, телевидениегә акчаңны жәлләмәскә кирәк. Шунысына сөенәм: әлегә әти-әнидән боларның берсенә дә акча сораганым булмады, үзем эшләп тапкан белән яшим.

Халык җыры "Иске кара урман" - акапеллага җырлап, гран-при алдым.

Бәйрәм-чаралар алып баруга быел гына кереп киттем әле. Үземә дә бик ошый. Чапшар егете Инсаф Мәрданов (райондашларга яхшы таныш тагын бер бик сәләтле җырчы егетебез - Г.Г.) белән туйлар, юбилейлар алып бара идек инде. Дөресен әйткәндә, хәзер җырчылар акчаны күбрәк шулай эшли. Концертларга халык аз йөргәнлектән, банкетлар белән яши. Без дә үзебездән тыш, тирә-күрше районнарга, Әлмәт, Мөслим, Чаллы... - төгәлрәге, кая чакырсалар, шунда барабыз.

Билгеле. Мин бу турыда район башлыгы Рамил Нотфуллин белән очрашуда әйткән идем инде. Зур акчалар да сорамыйбыз, дип. Нигәдер, күбрәк читләргә өстенлек бирәләр шул.

Әлегә репертуар "тулып" бетмәде. Уйда юк түгел.

Вакыт кирәк. Ирек кирәк.

Нәкъ шулай.

Әңгәмәдәш - Гөлсинә Гарипова.