Илдар Габдрахманов: “Фәкать үзебездән генә тора!” Әлеге язманы укымый калмаган идегезме

– Балтач  бистәсе елдан-ел матурлана,   төзекләндерелә,  халык өчен уңайлыклар арта бара.  Биредә үзара салым акчасының ярдәме бик зур дип әйтергә кирәк. Илдар Дамирович, кабатлану булса да, алдагы елларда  җыелган әлеге акчаларга бистәдә ниләр эшләнде?
– Районыбызда дүрт ел рәттән үзара салым акчасы җыелды, шул исәптән Балтач шәһәр җирлегендә дә. 2014 елда  халыктан 1 млн 365 мең 800 сум жыелды, республика биргән өлеше 4 млн 933 мең 600 сум булып, барлыгы 6 млн 299 мең 400 сум акча тупланды һәм  үзәктә “Балтач” ял паркын булдырдык.

Ә 2015 елда җыелган акчага  яңа  зират төзүгә  тотылды.  Халыктан 751мең 600 сум  акча җыелды, дәүләттән кайтканы  2 млн 898 мең 400 сум булды. 3 млн 266 мең сум  акчага Ялтра  урманы астында 10 га җирдә зират төзелде, шуның  8 гектары мөселманнарга,  2 гектары христиан динендәгеләргә бүленеп бирелде. Аерым керү, чыгу капкалары , зират йортлары һәм беседкалар эшләнде.  Ә яңа зиратка  җирли башлау мәсәләсе  дин әһелләренең   рөхсәт бирүеннән тора.

Узган 2016 елда исә  халыктан  җыелган  1 млн сум акчага өстәп дәүләт 4 млн. сум  бирде. Агымдагы елда  халыктан  бүгенге көнгә кадәр барлыгы  1млн.  662 мең 600  сум  акча җыйналды  һәм ул 2018нче  елның  1 гыйнварына кадәр   дәвам  итәчәк. Беренче яртыеллыкта  җыелган сумма 6 миллион 500 мең сумлык  булып  кайтты.  Узган ел бистәнең  Нариман урамы  берьяклы  тротуарлы булса,  быел Ленин урамында юлның ике ягы буйлап тротуарлар салына.  Бу эшләр   “МДСУ-1” оешмасы тарафыннан   башкарыла.

Үзара салым җыюга халык ияләнеп бетте инде. Чөнки референдум нигезендә җыелган акчалар хисабына үзебез яшәгән җирлектә шактый күп эшләр башкарыла. Республика казнасыннан дүрт тапкыр арттырылып бирелүче сумма авыл җирлекләре өчен зур ярдәм. 2013нче елның ноябрендә кабул ителгән Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты гражданнардан җыелган үзара салым акчасына 1гә 4 нисбәтендә Хөкүмәттән өстәп түләргә дигән  Карарын үз көчендә калдырды. Күптән  түгел  генә Татарстан Президенты үзенең  еллык  Юлламасында  халыктан үзара салым  акчасы җыеп, күләмле   төзелеш эшләрен   тиешле югарылыкта  башкарганы өчен  берничә районны, шул исәптән безнең Балтач районын да  мактап  телгән алды.  Димәк,  без  дөрес  юнәлеш  буенча  эшлибез. Хәтта Россия Президенты В.В. Путин да  Татарстанда башкарылучы  бу эшчәнлекне һәм республика җитәкчелеге  тарафыннан  күрсәтелгән акчалата ярдәмне  уңай бәяләде.  Бу алымны  башка төбәкләргә   үрнәк итеп күрсәтә. Район югарылыгында сөйләшүләр булганнан соң үзара салым акчасын җыюны быел да дәвам итәргә булдык.

–  Димәк, алда тагын референдум көтә. Аны уздыру вакыты кайчанга билгеләнгән?
–  Районның  барлык җирлекләрендә  дә үзара салым кертү  буенча  референдумнар 19  ноябрь көнне үткәреләчәк.

 
–  Анда нинди сорау кертелде  һәм  нинди эшләр  планлаштырыла?
– “2018 елда 18 яшькә җиткән Балтач  шәһәр  җирлегендә яшәүче кешегә 450 сум күләмендә үзара салым кертүгә ризамы һәм кергән акчаларны  Зоя Космодемьянская урамының Казан юлыннан төшкәндә сул ягы буйлап һәм Ленин урамының Чепья чатыннан алып, элеккеге автовокзал аша үтеп, СМУ микрорайонына таба асфальттан тротуарлар  салу, Нариман урамының гимназия ягыннан  спорткомплекска үтә торган өлешендә тротуар булдыру һәм җәяүлеләр күпере  төзү, Космонавтлар урамындагы (мех әйберләр тегү фабрикасы янында) һәм СМУ микрорайонының Төзүчеләр урамы башындагы коеларны төзекләндерү  эшләре башкаруга,  шулай ук Көек һәм Курмала авыллары халкының акчасына Көек авылының  китапханәсе янында уен мәйданчыгы ясауга  тотарга Сез  ризамы? (аңлатып үтик: чөнки агымдагы елда ике авыл халкыннан җыелган үзарасалым акчасы тулысынча, Көек авылы халкының ризалыгы белән, Курмала урамына таш түшәүгә тотылды)”  дигән  сораулар булачак.  Референдум уңышлы үткән  очракта, шушы эшләрне башкарып чыгарга  планлаштырабыз.

– Ә Балтачның бердәнбер Салкын чишмәсен  нинди  язмыш көтә?           

–  Киләчәктә Салкын чишмәне төзекләндерү  мәсьәләсе  уңай  якка  хәл ителер  дип өметләнәбез. Экология  фонды аша акчалар юлланган очракта,  Салкын чишмәне  торгызу, аңа заманча төсмер биреп,  ял итеп утыру урыны, ягъни сквер рәвешенә китерүне исәптә тотабыз.  Быел аның  күперен   вакытлычы гына булса да, “Төзекләндерү” оешмасы хезмәткәрләре тырышлыгы белән  агачтан   ремонлап тордык. Киләсе елга  биредә яңа күпер салу планлаштырыла.  Шул сәбәпле референдумга Салкын чишмәне төзекләндерү  кертелмәде,  зур суммалар сарыф ителер иде.

–  Үзара салым акчаларының тотылышын кем исәптә тота?
– Җыелган үзара салым акчаларының максатчан тотылышын Балтач муниципаль районының контроль-хисап  палатасы контрольдә тота, шулай ук барлык финансларның туплануы, кайда күчерелүе Республика Казначылыгында һәм Республика Финанс министрлыгында онлайн режимда күренә.

– Тагын  бер кат искә төшерик әле:  үзара салым акчасыннан кемнәр азат  ителә?
– Үзара салым акчасын җыюдан Бөек Ватан сугышы ветераннары һәм  I төркем инвалидлар гына азат ителә.

–  Референдум ничә участокта үтәчәк?
– Референдум  4 сайлау участогында үтәчәк. Шушы форсаттан  файдаланып, халыкка мөрәҗәгатемне дә җиткерәсем килә. Хөрмәтле  Балтач  бистәсе,  Көек һәм Курмала  авыллары  халкы,  Сезнең  барчагызның  да   19  ноябрь  көнне сайлау участокларында   референдумда  актив катнашуыгызны көтеп  калабыз.  Халык дөрес аңлап кабул итәр һәм реферндум уңай  нәтиҗәләр бирер  дип өметләнәбез.  Чөнки тормышыбызның иминлеге, әйләнә-тирәбезнең төзеклеге фәкать үзебездән генә тора! 

– Әңгәмәгез  өчен  рәхмәт, Илдар Дамирович!  Күмәк көч тау күчерә, ди  халык. Киләчәктә дә бердәм  булып, алга куйган максатларга ирешеп, имин юллардан йөрергә  язсын.

Әңгәмәдәш – Ясминә Шәмсетдинова