Помидорны ничек дөрес утыртырга һәм авырудан сакларга?

Помидор утырту өчен грунтны көздән әзерләргә кирәк. Тиз өлгерә торган кыска буйлы сортлар өчен рәт араларын - 60 см һәм үсемлекләр арасын 30 см калдырырга кирәк, озын үсә торган помидорларны 70×30 схемасы яки 70×50 см схемасы буенча утырталар. Үсентеләрне болытлы көндә һәм көннең икенче яртысында утырту яхшырак, ә кояшлы көндә кич белән генә утыртырга киңәш ителә. Чокырларга помидор утыртканчы да, утыртканнан соң да су салырга кирәк.

Томатларга даими, атнага бер тапкыр, көннең икенче яртысында су сибәләр. Су сипкәндә, помидорның аның яфракларына тидермичә, тамырга җибәрергә кирәк. Су сипкәч, рәт араларын йомшартырга кирәк.  Шулай ук, сезонга ике-өч тапкыр булса да, помидорның төпләрен өяр өчен вакыт табасы.

Помидорлар үсү чорында аларны дүрт мәртәбә тукландырырга кирәк. Беренчесе - үсентеләрне утыртканнан соң, ике-өч атна узгач, икенчесе - икенче чәчәкле ботак чәчәк ата башлагач, өченчесе - өченче ботак чәчәк аткач. Дүртенче тукландыру, гадәттә, өченче тукландырудан соң өч атнадан соң башкарыла.

Гадәттә, беренче чәчәкле ботак астында ян сабак калдырып, ике төп сабак үстерәләр. Калган вак ян сабакларны, төпләрен 0,5–1 см калдырып, өзеп чыгалар. Вак ян сабакларны 7-10 көн саен, 4-5 см-дан артык үстермичә,  даими өзеп торырга кирәк.

Томатны бәрәңге утыртылган җирдән ераграк утыртырга кирәк. Вегетация чорында томатлар фитофтороз, альтернариоз, септориоз, фуразариоз кебек авыруларга бирешә торган булалар. Теплицаларда акканат (белокрылка), бет, пәрәвез талпаны, паслен минеры кебек «кунаклар» еш була. Томатларны зарарлы объектлардан яклау өчен үсемлекләрне даими тикшереп торырга һәм эшкәртергә кирәк.

Үсентеләр үстерергә җыенганда орлыкларны катгый рәвештә Ризоплан, Псевдобактерин-2, Триходермин, Фитоспорин-М, Споробактерин кебек биофунгицидлар белән агуларга кирәк. Үсентеләр өчен казылган чокырларга Триходермин биофунгицидын салып калдырырга. Үсентеләрне утырту схемасын тиешенчә үтәргә кирәк. Вирус белән авырган үсемлекләрне кичекмәстән юк итәргә. Вегетация чорында, үсентеләрне утыртканнан соң ике атна узгач, аннан соң 10-14 көн узгач, яклау чараларын яфрактан сиптерергә һәм тамыр астына җибәрергә кирәк.

Чыганак: Интертат ; фото: Рамил Гали