Андрей Кондратьев: "запас бюллетеньнәр юк, матбугат сайлаучылар саны буенча гына бара»

Аларны «махсус элемтә» кораллы сагы астында алып кайтачаклар. Сайлауларның төп документларын ничек әзерәүләрен бүген Татарстан Үзәк сайлау комиссиясе рәисе Андрей Кондратьев тикшерде.

Бюллетеньнәрне рус һәм татар телләрендә бастыралар

Андрей Кондратьев белән бергә ДУП «Идел-Пресс»та бюллетеньнәр җитештерүнең төп нокталарын республиканың әйдәп баручы басмалары журналистлары да тикшерде.

Әзер продукция өемнәрен карап, Татарстан Үзәк сайлау комиссиясе рәисе аларның эчтәлеге һәм формасы турындагы карарларның федераль үзәк сайлау комитеты утырышында раслануын искәртте. Татарстан Үзәк сайлау комиссиясе, үз чиратында, бюллетеньнәр текстын татар телендә раслады: аларның һәркайсы республиканың ике дәүләт телендә әзерләнәчәк.

«Дәүләт Думасы депутатларын сайлауда тавыш бирү өчен 2 млн 934 мең 500 бюллетень булдырылачак, аларның берсе Федераль исемлекләр буенча тавыш бирү өчен, икенчесе бер мандатлы округлар өчен файдаланыла», – дип аңлатты Андрей Кондратьев.

Федераль округ буенча тавыш бирү өчен бюллетеньнәр теркәлгән 14 партиядән торган исемлектә булачак, ул Россия Үзәк сайлау комиссиясендә үткәрелгән җирәбә нәтиҗәләре буенча расланган. Шул ук вакытта һәр партия бюллетень битендә калган катнашучылар белән тигез мәйдан алачак.

Тышкы кыяфәткә килгәндә, бер мандатлы округлар буенча тавыш бирү өчен бюллетеньнәр яшел төстә булачак. Аларда кандидатларның фамилияләре алфавит тәртибе буенча барачак.

Кондратьев шулай ук Дума сайлауларында тавыш бирү көннәрендә (17-19 сентябрь) ил субъектларында төрле төбәк һәм җирле сайлаулар узачагын искәртте. Татарстанда Дәүләт Советы депутатларын өстәмә сайлаулар булачак, моның өчен типография Азина округы буенча 56 250 бюллетень һәм студентлар округы буенча 73 300 бюллетень бастырачак.

Махсус саклагыч маркалар фальсификация өчен киртә булачак

Татарстан Үзәк сайлау комиссиясе башлыгы бюллетеньнәрне саклау мәсьәләсенә аерым тукталды. Бюллетеньнең һәр битендә махсус саклагыч билгеләр, шул исәптән Төрле төстәге тангир челтәре (федераль округ һәм бер мандатлы округлар өчен яшел төс) булачак. Һәр бюллетеньдә УИК мөһере булган участок комиссияләре әгъзаларының махсус саклау маркалары һәм имзалары чын киртә булачак.

Андрей Кондратьев сүзләренә караганда, күрелә торган чаралар узачак тавыш бирүнең гаделлеген һәм үтә күренмәлелеген гарантияләргә мөмкинлек бирәчәк. Шул ук вакытта бюллетеньнәр белән теләсә нинди манипуляция булмый.

«Бу һич мөмкин түгел. Бюллетенҗнәрне бастырганда югары технологияле җиһазлар кулланыла, биредә булдырылган бюллетеньнәрнең йомгаклау санын күрсәтүче контроль санны үзгәртү мөмкин түгел. Моннан тыш, бастыруның төп этапларында өстәмә контроль ясала», – дип ассызыклады Татарстан Үзәк сайлау комиссиясе рәисе.

Аның сүзләренә караганда, 7 сентябрьдән дә соңга калмыйча республика Үзәк сайлау комиссиясе фабрикадан тулысынча әзер бюллетень тиражын алырга планлаштыра. Бу битләрне билгеләнгән урыннарга кадәр транспортлау «Махсус элемтә» кораллы сакгы астында узачак.

Журналистлар шулай ук Кондратьевтан запас бюллетеньнәр бастыруы турында да сорадылар.

"Бернинди" запас " бюллетеньнәр дә юк. Бюллетеньнәрне бастыру 2021 елның 1 гыйнварына теркәлгән сайлаучылар саны буенча бара. Хәтта "запас" бюллетеньнәр принцибы да юк", - дип нәтиҗә ясады ТР Үзәк сайлау комиссиясе рәисе.

Бюллетеньнәрне өч сменада бастыралар

«Идел-Пресс» нәшриятының генераль директоры Әнәс Әскәров журналистларга бюллетеньнәр чыгару буенча технологик процессларның нечкәлекләре турында сөйләде.

"Тагын 28 августта без бер мандатлы округлар буенча тавыш бирү өчен бюллетеньнәр бастыруга заказ алдык. Хәзер без федераль округлар буенча тавыш бирү тиражын бастырабыз. Эш тәүлек буе, өч сменада бара, ләкин мондый режимда да кирәкле бюллетеньнәр санын булдыру өчен 10 көн тирәсе вакыт кирәк», – дип билгеләп үтте Әскәров.

Бланкларны бастыру өчен 70 тонна кәгазь һәм 2 тонна буяу кирәк булачак, шул исәптән 700 кг махсус саклагыч буяулар. Басылганнан соң битләр кисү цехына, аннары предприятие складына бара. Анда аларны һәр сайлау округы өчен аерым төреп куялар.

"бозылганнары юк диярлек, бу бөтен тиражның 1-2% ы дигән сүз. Бу процессны без тәүлек буе күзәтәбез һәм барлык югары технологик нормаларны да үтибез. Сайлап алынган һәр бюллетень сортировкалана, аннары аларны яңадан исәплиләр һәм ТР Үзәк сайлау комиссиясе әгъзалары каршында юк итәләр", – дип нәтиҗә ясады Әнәс Әскәров.

Фото: © Владимир Васильев / ИА «Татар-информ»

Чыганак: ТИ